AKP’nin “ahlaklı” yapay zekası: T3AI

AKP iktidarının simge isimlerinden Selçuk Bayraktar, Türkiye Teknoloji Takımı (T3) Vakfı ile Baykar işbirliğiyle geliştirilen yeni sosyal medya platformu Next Teknofest Sosyal uygulamasını kamuoyuna tanıtmıştı. Geçtiğimiz günlerde tanıtılan T3AI adındaki yapay zeka entegrasyonunun “yerli ve milli” ve “ahlaklı” olması vurgulandı.

Ecrin Özdil

Selçuk Bayraktar’ın Heyet Başkanı olduğu T3 Vakfı tarafından geliştirilen sosyal medya platformu ve yapay zekâ entegrasyonu geçtiğimiz günlerde tanıtıldı. Platformun entegre ettiği T3AI, X (eski Twitter) tarafından geliştirilen Grok’un zaman zaman iktidara yönelik küfürlü içeriklerine ithafen, AKP medyası tarafından “ahlaklı yapay zekâ” olarak lanse ediliyor.¹

Bu tanıtımla eş zamanlı olarak, “Next Teknofest Sosyal” adlı platformda AKP’li isimlerin hızla hesap açması, uygulamanın siyasi ve ideolojik yönünü açıkça gözler önüne serdi. İstanbul Valiliği, RTÜK, TİKA gibi devletin kilit kurumlarının da anında platformda yerini alması, bu projenin yalnızca bir teknoloji girişimi değil, devlet destekli bir propaganda aracı olduğunu ortaya koydu.²

Öte yandan T3AI; Türkçe doğal dil işleme, metinden görsele üretim, veri etiketi oluşturma ve görüntü üretimi gibi teknik alanlarda faaliyet gösterecek olsa da, tanıtımda bu teknik boyutlar arka planda bırakıldı. Ön plana çıkarılan söylem; “yerli”, “ahlaklı”, “milli değerlerle uyumlu”, “sorumlu yapay zekâ” gibi ideolojik terimlerle örüldü. Bu durum, yapay zekânın bir hegemonya üretme çabasında araçsallaştırıldığını açıkça gösteriyor.³

AKP’nin teknoloji öncüsü

Selçuk Bayraktar, AKP’nin şirketleşmiş devlet düzeninin bir uzantısı olarak hareket ediyor. Hem Erdoğan’ın damadı olmasıyla hem de Baykar gibi şirketler ve T3 Vakfı aracılığıyla, kamu kaynaklarıyla beslenen, devlet teşviklerinden azamî ölçüde faydalanan ve medya yoluyla sürekli parlatılan bir figür. Kendisinin “teknoloji üretimi” olarak sunulan faaliyetleri, aslında iktidarın siyasal hedeflerini teknoloji alanına taşıma stratejisinin bir parçası.

Bunun bir örneği, Baykar şirketinin İsrail’e doğrudan silah satan Leonardo savunma şirketiyle masaya oturması ve LBA Systems adı altında ortak bir girişim kurması olmuştu.⁴ AKP’nin uluslararası arenada İsrail karşıtı söylemlerle vitrine çıkarken, arka planda bu ticari ilişkileri sürdürmesi, iktidarın gerçek niyetini gözler önüne seriyor. Daha önceki bir içeriğimizde de belirttiğimiz gibi, AKP’nin söz konusu “eylem planlarında” çekimser tutumunun arkasında, bu tür ekonomik angajmanlar yatıyor.⁵

Bu tablo, AKP’nin sermaye merkezli devlet anlayışının ve teknoloji alanındaki tüm adımlarının ideolojik hedeflerle belirlendiğini ve kalkınma vaadinden çok, ideolojik tahakküm peşinde olduğunu gösteriyor.

Selçuk Bayraktar’ın adıyla sunulan projeler, teknik yetkinlikten ziyade, ideolojik denetim ve ifade kontrolü üzerine şekilleniyor. Buna karşılık Baykar’ın 2023 cirosunun yüzde 90’ının ihracat gelirlerinden oluşması; ve şirketin 2024 yılı itibariyle NATO ve AB ülkeleri dahil 10 ülkeye toplamda 1.8 milyar dolarlık satış gerçekleştirmesi, bu girişimlerin yalnızca iç siyasete değil, dış politikaya da entegre edilen ekonomik-askerî stratejiler olduğunu ortaya koyuyor.⁶ ⁷

Sermaye çıkarına teknolojik atılımlar

Yerli teknolojik üretim, bağımsız bir ekonomi ve Türkiye’nin kalkınması açısından elbette stratejik öneme sahip. Ancak AKP’nin patronlara hizmet eden, siyasi hedeflerle iç içe geçmiş ve toplumsal mühendislik amacı güden girişimleri, bu potansiyelin önünü tıkıyor.

T3AI projesinin arkasındaki ideolojik çerçeve, bu girişimin salt bilimsel bir ilerleme değil; aynı zamanda iktidarın şekillendirmek istediği toplumu yaratma sürecinin bir parçası olduğunu net biçimde ortaya koyuyor. Teknoloji, bu anlayışta artık sadece bir araç değil; toplumsal kimlik inşasının, itaat kültürünün ve “ahlak” adı altında dayatılan gerici normların taşıyıcısı konumunda.

Gerici ve piyasacı AKP iktidarından bilimsel bir atılım beklemek mümkün değil. Bilim ve teknolojinin gerçekten ilerlemesi, ancak emekçilerin çıkarına olan kolektif ve özgür üretim ilişkileriyle mümkün olacak.

Notlar: