Menzil’de paylaşılamayan miras: Son durum ne?

Menzil’deki taht ve servet kavgası, tarikatların toplum için nasıl bir tehdide dönüştüğünü bir kez daha ortaya koyuyor. Tarikatlardan neden kurtulmamız gerektiğini tekrardan hatırlatıyor.

Oğuzhan Aygen

Türkiye’de Fethullahçı çeteden sonra en çok tartışma konusu olan tarikatlardan birisi Menzil. Türkiye’deki en kalabalık tarikatlardan biri olan Menzil Tarikatı, özellikle son zamanlarda kendi içinde yaşanan miras kavgalarıyla gündemde. Mevcut durumda üçe bölündüğü belirtilen Menzil’in, ayrıca başta Sağlık Bakanlığı ve Emniyet Teşkilatı olmak üzere devlet kurumlarına Fethullahçılar gibi sızdığı da sıklıkla belirtiliyor. Peki adı pek çok skandalla anılan bu Menzil Tarikatı nedir? Nasıl ortaya çıkmıştır?

Menzil’in ortaya çıkışı ve büyümesi

Nakşibendiliğin Halidiyye kolundan olan Menzil Tarikatı, Abdulhakim Erol tarafından kuruldu. Tarikatın ismi olan Menzil, Erol’un Adıyaman’da ikamet ettiği Kahta’daki “Menzil Köyü”nden geliyor. Erol ailesi aslen Siirt kökenli, fakat sonradan aile Menzil Köyü’ne yerleşti. Tarikatın lideri “Gavs” olarak adlandırılıyor. 1972’de Abdulhakim Erol’un ölmesinin ardından yerine oğlu Muhammed Raşid Erol geçti.¹

1975 yılından itibaren Menzil Köyü’nün ziyaretçi sayısı ve Menzil Tarikatı’nın “mürit” sayısı hızla artmaya, hatta siyaset içerisinde de yayılmaya başladı. Alparslan Türkeş, Namık Kemal Zeybek vasıtasıyla Menzil’le ilişki kurdu, Maraş Katliamı’nın tertipleyicilerinden olan Ökkeş Kenger Şendiller ve Muhsin Yazıcıoğlu da Menzil’in “müritleri” oldular.² Böylece Menzil-Siyaset ilişkisi Ülkücü faşistlerle başlamış oldu, ardından Merkez Sağ’a doğru yayılım gösterdi. AKP’li eski bakanlar Taner Yıldız ve Recep Akdağ’ın Menzil müridi olduğu belirtiliyor.³

Muhammed Raşid Erol, 12 Eylül döneminde, Mart 1983’te, Millî Güvenlik Konseyi tarafından önce Gökçeada’ya sürüldü, ardından Eylül 1984’te “sağlık sorunları” bahanesiyle Ankara’da ikamet etmesine izin verildi. 1986 yılında, yani Turgut Özal liderliğindeki ANAP iktidarı döneminde Menzil Köyü’ne dönmesine izin verildi. 1993’te Muhammed Raşid Erol da ölünce onun yerine kardeşi Abdülbaki Erol (El Hüseyni) geçti.⁴

Bölünmeler

Menzil’deki ilk bölünme Abdülbaki Erol döneminde gerçekleşti. Muhammed Raşid Erol’un büyük oğlu Fevzeddin Erol, 2002 yılında Abdülbaki Erol’la olan anlaşmazlığı sonucunda ayrı bir gruplaşmaya gitti. Eskişehir’in Sivrihisar ilçesindeki Buhara (Bilvanis) Köyü’ne yerleşen Fevzeddin Erol, burada Buhara Grubu’nu kurdu.⁵

Bu ilk bölünmeden 21 yıl sonra, 2 Temmuz 2023 tarihinde Abdülbaki Erol öldü. Abdülbaki Erol, vasiyetinde halefi olarak üç oğlunu gösterdi: Muhammed Fettah El Hüseyni, Muhammed Mübarek El Hüseyni ve Muhammed Saki El Hüseyni. Bu üç şeyh, tarikatı “eş şeyhlik” denen bir sistemle yöneteceklerini duyurdular. Yani üçünün de yetkileri aynı olacak, tövbe alma yetkisine sahip olacaklar, Menzil Köyü’ndeki üç ayrı camide bulunacaklar ve isteyen mürit bu üç şeyhten birisine bağlanabilecek. Bu duyurunun ardından, o güne kadar yapılmış bütün tövbelerin iptal edildiği ilan edildi ve üç kardeş arasında kıyasıya bir mürit toplama yarışı başladı.⁶

Servetin paylaşımı

Menzil’deki bu yarışmanın ve kavganın asıl sebebi de tarikatın sahibi olduğu mal varlığının, parasal kaynakların, yani Menzil’in servetinin nasıl paylaşılacağıydı. Muhammed Saki El Hüseyni’nin bir ses kaydında belirttiğine göre, Menzil’in toplam serveti 17 milyar TL’yi buluyor.⁷ Menzil’in yurt dışındaki toplam serveti ise bilinmiyor. Sadece İngiltere’den yakın tarihli bir örnek vermek gerekirse, Mübarek El Hüseyni’nin İngiltere’de bulunan 5 milyon sterlin (yaklaşık 265 milyon lira) değerindeki mülklerin tapusunu usulsüz bir şekilde üzerine geçirdiği öne sürüldü.⁸

Bu konudaki anlaşmazlıklar kendisini öncelikle tarikatın vakıfları alanında gösterdi. Menzil’in en bilinen vakfı Semerkand, Fettah El Hüseyni ve Mübarek El Hüseyni’de kaldı. Bunun üzerine Muhammed Saki, “Serhendi Vakfı”nı kurdu. Muhammed Saki, kardeşlerini hırsızlıkla itham etmeye başladı; kardeşleri ile ilgili FETÖ göndermesi yaparak, “FETÖ demek bence ödül kalır bunlara. FETÖ, hangi dalda kullanılıyorsa bunlar da aynı dalda kullanılıyor. Yani patronları aynı” ifadelerini kullandı.⁹

Ayrılığın böylesine derinleşmesi üzerine, 22 Ekim 2024’te tarikat içerisinde bir “Şeriat Mahkemesi” kurularak sonuç alınmaya çalışıldı ancak başarılı olunamadı. Ardından devlet devreye sokulmaya çalışıldı. Kardeşlerinin Semerkand Vakfı aracılığıyla 10 milyar TL’lik vurgun yaptığını söyleyen Muhammed Saki El Hüseyni savcılığa suç duyurusunda bulundu,¹⁰ ancak şikâyeti değerlendiren savcılık, 17 Aralık 2024 tarihli kararıyla “kovuşturmaya yer olmadığına” karar verdi.¹¹ İddialara göre Saki El Hüseyni, herhangi bir randevu almadan Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüştü; Serhendi Vakfı’nın “kamuya yararlı dernek” statüsüne alınması için hazırlanan kararnamenin imzalanmasını Erdoğan’dan istedi.¹²

Sokağa taşan kavgalar

Ayrılıklar derinleştikçe kavgalar kişisel olmaktan çıktı, toplu bir hâle geldi. Tarafların müritleri birbirleriyle yurt içinde ve yurt dışında pek çok yerde karşı karşıya geldi, birbirlerini darp etti. Bu kavgalardan belki de en çarpıcı olanı bu yılın başlarında Menzil Köyü’nde yaşandı. Menzil Köyü’ndeki camilerden birinde Semerkand Vakfı tarafından inşaata başlandı; buna tepki gösteren Saki El Hüseyni’nin müritleriyle diğer tarafın müritleri arasında köyde kavga başladı. Son derece kalabalık geçen bu kavgayı jandarma ayırdı, pek çok mürit yaralandı.

Bu olaydan sonra İstanbul ve Sakarya’da Saki El Hüseyni taraftarları protesto gösterisi düzenlediler. Grup, “Ümmetin malını miras yaptınız”, “Camiye kazma vuranlara hakkımız helal değildir”, “Ümmet malına sahip çıkacaktır” yazılı pankart ve dövizler taşıyarak slogan attı.¹³

Herhangi bir çözüme ulaşmamış olan bu miras ve taht kavgasının nasıl sonuçlanacağı hâlâ bilinmiyor. AKP’nin de devreye girmiş olmasının nasıl sonuçlar yaratacağı ise merak konusu.

Tarikat karanlığına karşı mücadele

Menzil’de bugün yaşananlar, bütün tarikatların nasıl holdingleşmiş olduğunu, “Tarikat – Siyaset – Ticaret” üçgenini, muazzam bir servet uğruna hem öz kardeşlerin hem de “din kardeşleri”nin birbirlerine nasıl girebileceklerini çarpıcı bir biçimde gösteriyor. Fethullahçı çetenin bugüne kadar yaptıklarından ders almak istemeyenler için de Menzil’de yaşananlar önemli. Ki Menzil, Türkiye’nin dört bir yanını saran bu holdingleşmiş tarikatlardan sadece bir tanesi. Yurdumuzu ve halkımızı bu tarikat karanlığından bütünüyle kurtarmak için her alanda mücadeleyi yükseltmemiz, 677 sayılı Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması Kanununun yeniden uygulanması için çağrıları büyütmemiz bir zorunluluk.

Notlar: