Bebekleri katleden Yenidoğan Çetesi'nin davasında ara karar: Üç tahliye

Yenidoğan yoğun bakımlarda örgütlenen sağlık çetesi, bebeklerin ölümünden SGK vurgununa uzanan bir suç ağı kurdu. Devletin denetimden çekildiği özel hastanelerde yıllarca sürdürülen bu karanlık çeteye açılan davanın yakın dönemde görülen duruşmasında ise tahliye kararları çıktı.

Ekin Gözek

Geçtiğimiz yılın Ekim ayında Türkiye yeni bir skandala tanık olmuştu. “Yenidoğan Çetesi” olarak basına yansıyan ve yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde kurulan düzen nedeniyle ondan fazla bebeğin hayatını kaybetmesine yol açan örgüt, 7 Mart 2023 tarihinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) üzerinden iletilen isimsiz bir şikayetle ortaya çıkmıştı.

1 Temmuz 2025’te görülen beşinci duruşmada, 19’u tutuklu olmak üzere 57 sanık yargılandı. Ara kararını açıklayan mahkeme heyeti, tutuklu yargılanan hemşireler Hüseyin Günerhan, Mehtap Sayar ve Nigar Kubilay’ın tahliyesine karar verdi. Sanıklara “yurt dışına çıkış yasağı” ve “imza atma” zorunluluğu getirildi. SGK’dan gelecek belgelerin beklenmesi gerekçesiyle duruşma 9 Eylül tarihine ertelendi.¹ Tutuklu sayısı da 16’ya düşmüş oldu. Örgütün lideri Fırat Sarı olarak açıklanırken, örgütün sevk ve idaresinden İlker Gönen ile 112 Acil Çağrı Merkezi ambulans şoförü Gıyasettin Mert Özdemir’in sorumlu olduğu belirtildi.

Enfeksiyonun kol gezdiği yoğun bakım üniteleri

Bazı özel hastanelerin yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde yaşanan bebek ölümleriyle ortaya çıkan çetenin faaliyetleri özenle kurgulanmıştı. 112 Acil Servis’teki bağlantılar aracılığıyla doğum yapacak kadınlar veya sağlık durumu kötüleşen bebekler, anlaşmalı özel hastanelere yönlendiriliyordu.

Bu hastanelerde bebekler, enfeksiyona açık, denetimsiz ve çoğu zaman doktorun dahi bulunmadığı yoğun bakım ünitelerine yatırılıyor; tıbbi gereklilik olmamasına rağmen günlerce burada tutuluyordu. Ailelerden bu süreçte yüksek meblağlar talep ediliyor, başlangıçta “durumu iyi” denilerek güven veriliyor, ardından tetkik ve tedavi gerekçesiyle para alınıyor, ücret ödendikten sonra ise kısa bir süre sonra bebeklerin öldüğü bildiriliyordu.² (2)

Hastanede doktor yok

Yapılan tespitler, bazı hastanelerde doktor bulunmadığını ve tüm işlemlerin hemşireler veya hemşire yardımcıları tarafından yürütüldüğünü ortaya koydu. Yetkileri olmadığı halde kendilerini doktor olarak tanıtan hemşireler, epikriz raporları düzenliyor, tetkik yapılmaksızın gözleme dayalı değerlendirmelerle bebekleri “iyi” ya da “kötü” olarak sınıflandırıyordu. Kullanılmamış ilaçlar hastanede kullanılmış gibi gösterilerek SGK’dan haksız kazanç elde ediliyor, ardından bu ilaçlar piyasaya sürülerek satılıyordu.

Çete, Özel Hastaneler Yönetmeliğine aykırı şekilde işletme devri yaparak “danışmanlık” adı altında özel hastanelerde faaliyetlerini sürdürüyor, böylece kendilerini denetimden uzak bir sağlık ağı içerisinde konumlandırıyorlardı.

Soruşturmayı yürüten savcıya ölüm tehdidi

CİMER’e yapılan şikâyet üzerine başlatılan soruşturma, Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı Örgütlü Suçlar ve Terör Suçları Soruşturma Bürosu tarafından yürütüldü. Hazırlanan iddianame 494 sayfadan oluşuyordu. Ancak soruşturmanın başlamasıyla birlikte, dosyayı yürüten Cumhuriyet Savcısı’nın tehdit edildiği ortaya çıktı. Savcının odasında bulunan kamera kayıtları sosyal medyaya sızdı. Görüntülerde çete üyelerinin “bazı sanıklar tahliye edilmezse suikast yapılacağı ve savcı Y.E’nin ailesine zarar verileceği” yönünde tehditlerde bulunduğu görüldü. Bu olay üzerine ayrı bir soruşturma başlatıldı.³

11 özel hastane soruşturma kapsamında kapatıldı

Soruşturma kapsamında 11 özel hastane kapatıldı. Kapatılan hastaneler arasında, eski sağlık bakanı Mehmet Müezzinoğlu’na ait Avcılar Hospital da yer alıyordu. İstanbul’da faaliyet gösterdiği belirlenen çetenin, Kocaeli, Sakarya ve Niğde gibi illerde de benzer yöntemlerle çalıştığı ortaya çıktı. Anka Haber Ajansı’nın haberine göre, bu illerde de şüpheli bebek ölümleri yaşandı. SGK’dan para alabilmek amacıyla bebekler gereğinden fazla yoğun bakımda tutuldu.⁴

Kan donduran telefon görüşmeleri

Soruşturma kapsamında çete üyelerinin telefonları dinlemeye alındı. Kayıtlarda hastanelerdeki yetersizlik ve tıbbi ekipman eksiklikleri sıkça dile getirilirken, bir konuşma özellikle dikkat çekiciydi. Hemşire Mehtap Sayar ile Hasan Basri Gök arasında geçen görüşmede Gök, “Mehtap, çocuğu öldür. 50 satürasyonlu çocuk mu olur?” diyor; Sayar ise “Öldüreceğim de, öldürsem de bir dert biliyorsun.” şeklinde cevap veriyor. Bu diyalog, çetenin insan hayatını ne derece hiçe saydığını gözler önüne serdi.⁵

Münferit değil

Yenidoğan Çetesi, Türkiye’de yaşanan ilk sağlık skandalı değil ve son da olmayacak. Bu durumun temel sorumlusu, sağlıkta piyasacı ve sermaye odaklı reformlardır. 1980’li yıllardan itibaren IMF ve Dünya Bankası’nın kapitalist ülkelere dayattığı sağlık reformları, Türkiye’de 2003 yılında “Sağlıkta Dönüşüm Programı” adı altında uygulanmaya başlandı. AKP’nin iktidara gelişinin hemen ardından başlatılan bu program, iktidarın sermaye ile işbirliğini ve bu işbirliğinin yol açtığı yıkımı açıkça ortaya koyuyor.

Dönüşümle birlikte sağlık sektörü hızla özelleştirildi; klinikler, laboratuvarlar, yoğun bakım üniteleri taşeron şirketlere devredildi. Uzman hekim istihdam zorunluluğu kaldırıldı. Nitelikli sağlık hizmeti, sermayeye yakın çevrelerin ayrıcalığı haline getirildi. Emekçi halk ise sağlık hizmetinden koparıldı; tetkik masraflarını karşılayamayan yurttaşlar ölüme terk edildi. AKP, bu program nedeniyle 2010 yılında Dünya Bankası’ndan ödül aldı.⁶

Bugün bu ödülün bedelini emekçi halk ödüyor. Yenidoğan Çetesi, yalnızca birkaç kişinin suç ortaklığıyla açıklanamaz. Bu örgütlenme, kamunun tasfiyesi ve toplumun yaşam hakkına sermaye eliyle yapılan sistematik müdahalenin bir sonucu.

Notlar: